Elementy metalowe można ze sobą zarówno spajać na przykład śrubami czy nitami, jak i łączyć na stałe, wykorzystując wiele różnych technik. Jedną z nich jest spawanie. Realizuje się je wieloma metodami, w tym MMA, w której to używa się tzw. elektrody otulonej. Jest zdecydowanie najstarsza ze wszystkich dziś stosowanych i jednocześnie wykazuje się ona największą uniwersalnością. Jaka jest zasada jej działania, gdzie ma zastosowanie oraz co zalicza się do jej głównych zalety i wad? Wszystkie te kwestie wyjaśniamy w artykule – sprawdź już teraz!
Spis treści
- Zasady działania metody MMA
- Zalety i wady metody MMA
- Zastosowanie metody MMA w różnych branżach
- Różnice między metodą MMA a TIG i MIG/MAG
Zasady działania metody MMA
Jak już wspominaliśmy, w technice tej wykorzystuje się elektrodę otuloną. Składa się ona z dwóch elementów – rdzenia metalowego oraz pokrywającej go otuliny. Spawanie metodą MMA polega na dotykaniu nią punktu, w którym ma powstać spoina. W wyniku przepływu prądu w miejscu styku występuje łuk elektryczny. Towarzysząca temu zjawisku bardzo wysoka temperatura topi końcówkę elektrody, co prowadzi do pojawiania się kropli płynnego metalu. Tworzy się z nich tak zwane jeziorko spawalnicze, które po odsunięciu od niego elektrody stygnie i tym samym krzepnie. Efektem tego procesu jest powstanie metalowej spoiny oraz okrywającego ją żużlu – w procesie obróbki należy go usunąć.
Dla metody MMA kluczowe znaczenie ma otulina elektrody, która może mieć formę:
- rutylową,
- celulozową,
- zasadową,
- kwaśną,
- specjalną (mieszanina dwóch z powyższych materiałów).
Otulina, topiąc się w procesie spawania, wytwarza gazy pełniące funkcję ochronną. Zabezpieczają jeziorko spawalnicze przed dostępem powietrza atmosferycznego, wody oraz zanieczyszczeń, które mogłoby pogorszyć parametry techniczne utworzonej z niego spoiny.
Zalety i wady metody MMA
Jedną z ważniejszych zalet spawania metodą MMA jest jej uniwersalność – można łączyć ze sobą większość gatunków metali oraz ich stopów. Oprócz tego technika ta:
- może być używana w każdym miejscu, niezależnie od warunków (w tym nawet pod wodą),
- umożliwia tworzenie bardzo wysokiej jakości, wytrzymałych spoin,
- doskonale sprawdza się przy łączeniu zarówno bardzo grubych, jak i cienkich materiałów,
- jest relatywnie tania z racji niskiej ceny stosowanych w niej urządzeń.
Z kolei biorąc pod uwagę wady spawania metodą MMA, najważniejsze z nich to:
- mała wydajność procesu (bardzo szybkie zużycie elektrod) oraz długi czas jego realizacji,
- pokrywanie się spoin żużlem, który należy usuwać,
- dość wysoka cena elektrod,
- zagrożenie dla spawacza wynikające z dużej ilości gazów i innych zanieczyszczeń wydzielających się w trakcie realizacji tego procesu.
Należy także podkreślić, że stosowanie tej techniki wymaga sporej wprawy i to przede wszystkim od niej zależy jakość tworzonych spoin.
Zastosowanie metody MMA w różnych branżach
Ta technika łączenia metali jest powszechnie stosowana podczas realizacji prac instalacyjnych i montażowych – doskonale sprawdza się m.in. w zakładach produkcyjnych. Jednocześnie jest powszechnie stosowana na placach budowy, przy układaniu rurociągów i w wielu innych miejscach, gdzie panują trudne warunki polowe. Wynika to z faktu, że spawanie metodą MMA można realizować zarówno pod wodą, jak i na świeżym powietrzu niezależnie od pogody, a przeznaczone do niego urządzenia są poręczne. Z techniki tej często korzystają również warsztaty samochodowe, w tym przede wszystkim blacharskie, oraz jest ona powszechnie używana przez domowych majsterkowiczów.
Różnice między metodą MMA a TIG i MIG/MAG
We wszystkich tego typu procesach łączenia metali, a więc przy spawaniu metodą MMA, TIG oraz MIG/MAG, tworzenie spoiny przebiega na identycznej zasadzie. Tym, co różni pierwszą z powyższych technik od pozostałych, jest fakt, że elektrodę otuloną należy nieustannie zbliżać do spajanej powierzchni – dlatego praca z nią wymaga dużej wprawy. W wyniku działania wysokiej temperatury topi się i tym samym ulega skróceniu. W pozostałych przypadkach spawacz trzyma narzędzie w jednej pozycji.
Kolejną kluczową różnicą jest brak konieczności stosowania dodatkowego gazu osłonowego (zazwyczaj używa się argonu, helu, dwutlenku węgla, azotu lub wodoru). Podczas spawania metodą MMA wytwarza się on sam w procesie wytapiania otuliny pokrywającej rdzeń elektrody.