Jakie zalety i wady ma malowanie elektrostatyczne?

Obecnie istnieje wiele sposobów nanoszenia farb na powierzchnie metalowe, z których każda ma zarówno plusy, jak i minusy. Jedną z nich jest malowanie elektrostatyczne, powszechnie określane mianem lakierowania proszkowego. Jest chętnie wybierane szczególnie w przypadku konieczności pokrycia lakierem elementów mających wiele zakamarków czy cechujących się bardzo nierównomierną budową. Sprawdź, na czym polega ta technika oraz poznaj jej podstawowe zalety i wady!

Definicja malowania elektrostatycznego

To jedna z najnowocześniejszych technik znanego od dawna malowania natryskowego, gdzie dochodzi do wykorzystania zjawiska elektrostatycznego. Zazwyczaj stosuje się w niej farby w postaci proszku, którego podstawowym składnikiem jest żywica:

• poliestrowa,
• epoksydowa,
• poliuretanowa
• lub hybrydowa.

Znajdują się w nich także dodatki w postaci pigmentów nadających kolor, wypełniaczy i uszlachetniaczy. Właśnie z tego powodu technikę tę określa się jako lakierowanie proszkowe, choć w praktyce istnieje także możliwość wykorzystania w niej farb płynnych. Muszą one jednak cechować się odpowiednim poziomem oporu elektrycznego – za minimum przyjmuje się wartość około 5 M (omów)/cm.

W tej technice malowania wykorzystuje się specjalny pistolet natryskowy, w którym dochodzi do ujemnego naładowania cząsteczek farby (przepływ prądu). Następnie jest ona rozpylana na metalowy element, który w wyniku jego uziemienia ma z kolei ładunek dodatni. W ten sposób dochodzi do powstania zjawiska elektrostatycznego – cząsteczki np. farby proszkowej są przyciągane przez lakierowaną powierzchnię.

W przypadku użycia proszku, niezbędne jest przeprowadzenie procesu wypiekania go w temperaturze od 140 do 200°C. W takich warunkach dochodzi do jego polimeryzacji i upłynnienia, a po wystygnięciu powstaje wytrzymała powłoka mająca strukturę lakieru. Z kolei płynne farby uzyskują pożądane właściwości techniczne od razu po wyschnięciu.

Zalety natrysku elektrostatycznego

Od pewnego czasu obserwujemy stale rosnącą popularność tej techniki lakierowania, która wynika z wielu jej zalet. W porównaniu do klasycznej metody natryskowej, malowanie elektrostatyczne farbą proszkową lub mokrą cechuje:

• doskonała równomierność tworzonych powłok lakierniczych,
• wysoka skuteczność krycia powierzchni o nieregularnych kształtach oraz wszelkich zakamarków,
• duża szybkość i wygoda realizacji procesu,
• relatywnie niski koszt – zaledwie 1 warstwa np. proszku ma nawet 6-krotnie większą grubość niż przy zastosowaniu klasycznej metody natrysku lakieru,
• przyjazność środowisku (brak rozpuszczalników w składzie farb).

W przypadku lakierowania proszkowego pojawia się dodatkowa zaleta malowania elektrostatycznego – oszczędność materiału. Część rozpylonego, ale niewykorzystanego proszku można odzyskać i użyć ponownie.

Wady malowania elektrostatycznego

W zasadzie jedyną wadą techniki malowania elektrostatycznego jest stosunkowo wysoka cena, przeznaczonych do niej urządzeń. Jednak z racji niskiego kosztu realizacji samego procesu, inwestycja w sprzęt szybko się zwraca. Dodatkowo w przypadku lakierowania proszkowego pewną niedogodnością jest konieczność wypiekania farby, co wydłuża czas oczekiwania na uzyskanie powłoki o pożądanych parametrach.

Przykłady zastosowań malowania elektrostatycznego

Obecnie technikę tę wykorzystuje się przede wszystkim do malowania elementów metalowych. Lakierowaniu farbami proszkowymi lub płynnymi, poddaje się m.in.:

• elementy karoserii samochodów,
• balustrady i ogrodzenia,
• maszyny oraz stalowe konstrukcje,
• różne elementy małej infrastruktury.

Jednak prowadzone są także prace związane z wykorzystaniem tej metody na drewnie, ceramice oraz szkle. W celu wytworzenia zjawiska elektrostatycznego powierzchnie tych materiałów pokrywa się powłokami przewodzącymi prąd.

Jakie wymagania techniczne ma aplikacja elektrostatyczna?

Wymagania techniczne, jakie muszą być spełnione podczas malowania elektrostatycznego, to:

• temperatura w granicach od 18 do 25°C,
• wilgotność powietrza na poziomie 40-60%,
• siła nadmuchu dostosowana do rodzaju zarówno stosowanej farby (informacje podane przez producenta), jak i pokrywanego nią materiału.

Ważne jest także odpowiednie przygotowania elementu do np. lakierowania proszkowego. Polega ono przede wszystkim na jego oczyszczeniu oraz wygładzeniu i odtłuszczeniu powierzchni.